Τίτλος προγράμματος:

Επιθεωρήσεις και Επιβολή Κανονισμών Χημικών Προϊόντων – Δημιουργία Ικανοτήτων των Φορέων για Συμμόρφωση με REACH/CLP και SEVESO III.

Στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση της γνώσης, της ικανότητας και αποδοτικότητας των αρμόδιων αρχών και της κουλτούρας συμμόρφωσης για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας στα πλαίσια των κανονισμών REACH/CLP και της οδηγίας SEVESO III. Σχετικά με το πρόβλημα της περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, το πρόγραμμα στοχεύει στις σχέσεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ κυβερνητικών και μη κυβερνητικών δομών και διαδικασιών, όπου η δύναμη και η υπευθυνότητα εφαρμόζονται στην δημιουργία περιβαλλοντικών αποφάσεων. Μέλημα του προγράμματος είναι ο τρόπος λήψης αποφάσεων, δίνοντας έμφαση στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αρμόδιων αρχών και των επιχειρήσεων λαμβάνοντας υπόψη την αποκτημένη εμπειρία τους. Το πρόγραμμα στηρίζει ιδιαίτερα την εναρμόνιση της γνώσης στις REACH/CLP επιθεωρήσεις με προστιθέμενη αξία στην πρόληψη της χρήσης των επικίνδυνων χημικών. Θα γίνει συστηματοποίηση της τεχνογνωσίας που ήδη υπάρχει αναπτύσσοντας, εφαρμόζοντας και διαδίδοντας κοινές οδηγίες και καλές πρακτικές για επιθεωρητές, προσαρμοσμένες στις ανάγκες των αρμόδιων αρχών και των ΜΜΕ στα 2 κράτη μέλη (Ελλάδα και Κύπρος). Οι δράσεις του προγράμματος περιλαμβάνουν: ένα δομημένο σύστημα REACH/CLP & SEVESO III επιθεωρήσεων, Κοινές Επισκέψεις επιθεωρητών στα 2 κράτη μέλη και Πιλοτικές Επιθεωρήσεις σε επιχειρήσεις, Εκπαιδευτικά Σεμινάρια επιθεωρητών, μία πλατφόρμα με 2 πληροφοριακά κέντρα για την ενίσχυση των επιθεωρητών/επιχειρήσεων, ηλεκτρονική εκστρατεία, σεμινάρια, κ.τ.λ.

Τα αποτελέσματα/εξαγόμενα παρέχουν ουσιαστική και συνεχή υποστήριξη σε:

  • ανάπτυξη/προώθηση της γνώσης, όπως καθοδήγηση, εγγράφων για τους επιθεωρητές και ευρωπαϊκές καλές πρακτικές, τεχνικές και εργαλεία εγκεκριμένων από τον ECHA και τις αρμόδιες αρχές για SEVESO III προκειμένου για την εφαρμογή των REACH/CLP & SEVESO III, αντίστοιχα.
  • ενίσχυση της ικανότητας και αποτελεσματικότητας των επιθεωρητών στα 2 κράτη μέλη για την καλύτερη επιτήρηση των χημικών.
  • επέκταση της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών και άλλων φορέων επιθεώρησης περιβάλλοντος  και επιχειρήσεων στα 2 κράτη μέλη.
  • αύξηση της γνώσης των ομάδων στόχων σχετικά με την ασφαλή διαχείριση χημικών κινδύνων – προώθηση και λειτουργία εργαλείων IT για επιθεωρητές και επιχειρήσεις σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα του προγράμματος LIFE PROTEAS.

Με την εφαρμογή του προγράμματος σε 2 μικρά ευρωπαϊκά κράτη μέλη αποδεικνύεται η ευρωπαϊκή του διάσταση και αναγκαιότητα. Δεδομένου της προστιθέμενης αξίας και των αποτελεσμάτων του προγράμματος σχετικά με την επιβολή της εφαρμογής των REACH/CLP & SEVESO III, εμπίπτει πλήρως στο θέμα “Επιβολή, επιθεωρήσεις και επιτήρηση” του τομέα προτεραιότητας της LIFE “Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση και Πληροφόρηση” και των στόχων “προγράμματα τα οποία στοχεύουν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και της περιβαλλοντικής επιτήρησης”.

Στόχοι του προγράμματος

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE CHEREE έχει ως βασικό σκοπό την ανάπτυξη γνώσης και ικανότητας των φορέων, κουλτούρα συμμόρφωσης και αποτελεσματικότητας για την καλύτερη εφαρμογή των κανονισμών REACH/CLP και της οδηγίας SEVESO III. Στόχος είναι η ανάπτυξη και εφαρμογή κοινών καλών πρακτικών, περιλαμβάνοντας καθοδήγηση, εκπαίδευση και ενίσχυση των επιθεωρήσεων και των αναγκών των επιχειρήσεων σε 2 ευρωπαϊκά κράτη μέλη (Ελλάδα και Κύπρος).

Κύριοι στόχοι του προγράμματος CHEREE είναι η υποστήριξη, η ενίσχυση και η διάδοση:

  • της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των επιθεωρήσεων στα 2 κράτη μέλη και της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων αρχών μέσω της ανάπτυξης ενός «προγράμματος καλών πρακτικών» για επιθεωρήσεις REACH/CLP και SEVESO III και θέματα σχετικά με την Υγιεινή, την Ασφάλεια και το Περιβάλλον (HSE issues) μαζί με άλλες επιθεωρήσεις στα χημικά,
  • της ποιότητας των επιθεωρήσεων μέσα από μια σειρά Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων επιθεωρητών, Κοινών Επισκέψεων και Πιλοτικών Επιθεωρήσεων τα όποια θα οργανωθούν και πραγματοποιηθούν και στα 2 κράτη μέλη, βασισμένα στο «πρόγραμμα καλών πρακτικών» και άλλων εξαγόμενων του CHEREE σε σύμπνοια πάντα με τα προγράμματα και τις προτεραιότητες του ECHA Forum και των ευρωπαϊκών αρμόδιων αρχών,
  • της αποκτηθείσας γνώσης και των καλών πρακτικών στην εφαρμογή και επιβολή των κανονισμών μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας η οποία θα περιέχει 2 Πληροφοριακά Κέντρα, προσαρμοσμένα ηλεκτρονικά εργαλεία και μιας εκτενούς ηλεκτρονικής εκστρατείας στοχευμένη για επιθεωρητές και επιχειρήσεις και
  • των εξαγόμενων του CHEREE και του after LIFE σχεδίου του ENV προγράμματος LIFE+ PROTEAS για τη συστηματική υποστήριξη των ΜΜΕ που χειρίζονται επικίνδυνα χημικά.

Μηνύματα-κλειδιά είναι:

  • Προώθηση κοινών ενδιαφερόντων/προτεραιοτήτων των εθνικών αρμόδιων αρχών και παροχή ανατροφοδότησης στους υπευθύνους χάραξης πολιτικής
  • Προώθηση της επικοινωνίας και συστηματική ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των SEVESO και REACH/CLP αρχών και μεταξύ εθνικών αρμόδιων αρχών και άλλων φορέων επιθεωρήσεων υποστηρίζοντας την διεθνή/εθνική συνεργασία
  • Παροχή συστηματικών προσεγγίσεων και εργαλείων για την εναρμόνιση των στρατηγικών επιβολής και των διαδικασιών εφαρμογής των κανονισμών στα 2 κράτη μέλη, π.χ. κριτήρια βάσει κριτηρίων κινδύνου για επιθεωρήσεις, λίστες ελέγχου επιθεώρησης, κ.τ.λ.
  • Προώθηση βέλτιστων πρακτικών για τη βελτίωση της συμμόρφωσης και την αντιμετώπιση περιορισμών, την αδειοδότηση των χημικών ουσιών και την προώθηση της αντικατάστασης επικίνδυνων με λιγότερο επικίνδυνες χημικές ουσίες
  • Αποτροπή των επιπτώσεων στην υγεία από τυχαία και επαγγελματική έκθεση σε χημικά
  • Αποτροπή των αρνητικών επιπτώσεων στην δημόσια υγεία από έκθεση σε χημικά
  • Αειφόρος παραγωγή, διαχείριση και ασφαλής χειρισμός των χημικών
  • Δια βίου μάθηση για τη βελτίωση των σημερινών πρακτικών και την απόκτηση νέας γνώσης.

Οι δράσεις του προγράμματος

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 5 δράσεις. Οι δράσεις θα υλοποιηθούν με τη συνεργασία του συντονιστή του προγράμματος (Πολυτεχνείο Κρήτης) και των εταίρων από τα 2 κράτη μέλη οι οποίοι θα προσφέρουν κανονιστική, επιστημονική και τεχνική υποστήριξη. Οι δράσεις αναλύονται σε:

Α. Προπαρασκευαστικές Δράσεις
Α.1. Ανάλυση κριτηρίων Επιθεωρήσεων και απαιτήσεων
Α.2. Ανάλυση αναγκών των ομάδων-στόχων (Αρχών, Επιθεωρητών και Επιχειρήσεων) και ανάπτυξη Σχεδίου Διάδοσης και Ενημέρωσης (Dissemination and Awareness Plan, DAP).

B. Δράσεις κορμού
Β.1. Ανάπτυξη Πρότυπου Προγράμματος Καλών Πρακτικών για Επιθεωρήσεις
Β.2. Ανάπτυξη ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την υποστήριξη της αποτελεσματικής εφαρμογής των επιθεωρήσεων και τη συστηματική ενημέρωση για τον έλεγχο των κινδύνων από τα χημικά
Β.3. Κοινές επισκέψεις (CoVs) και Πιλοτικές Επιθεωρήσεις (PIs) σε επιλεγμένες επιχειρήσεις. Επικύρωση του πρότυπου προγράμματος καλών πρακτικών για Επιθεωρήσεις
Β.4. Σχεδιασμός και εκτέλεση Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων Επιθεωρητών (ITCs).

C. Δράσεις παρακολούθησης ωφελειών προγράμματος
C.1. Παρακολούθηση ωφελειών προγράμματος.

D. Δράσεις διάχυσης αποτελεσμάτων
D.1. Βασικές Δράσεις Διάχυσης της LIFE
D.2. Σεμινάρια Ενημέρωσης Επιχειρήσεων
D.3. Ηλεκτρονική εκστρατεία (e-campaign) ορθής εφαρμογής Επιθεωρήσεων και συστηματικής ενημέρωσης για τον έλεγχο των κινδύνων από τα χημικά
D.4. Άλλες δράσεις διάχυσης (π.χ. φυλλάδια, αφίσες, συμμετοχές σε συνέδρια, διαφημιστικά βίντεο)

Ε. Δράσεις διαχείρισης του προγράμματος
Ε.1. Διαχείριση του προγράμματος από το Πολυτεχνείο Κρήτης
Ε.2. Παρακολούθηση της προόδου του προγράμματος
Ε.3. Σχέδιο after-LIFE

Αναμενόμενα αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα ενισχύσουν την υλοποίηση των απαιτήσεων των κανονισμών REACH/CLP και SEVESO III καθώς και την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των επιθεωρήσεων μέσω: της δημιουργίας ικανότητας/αποδοτικότητας των επιθεωρητών, της διάδοσης και εναρμόνισης της τεχνογνωσίας και του προγράμματος καλών πρακτικών, της συνεργασίας και δικτύωσης των εθνικών αρμόδιων αρχών και άλλων φορέων επιθεωρήσεων σε εθνικό επίπεδο και στα 2 κράτη μέλη και της υποστήριξης των προτεραιοτήτων των εθνικών αρμόδιων αρχών.

Αναμενόμενα εξαγόμενα του προγράμματος:

  • Μία λίστα από κοινά κριτήρια στα 2 κράτη μέλη η οποία θα καλύπτει όλα τα στάδια της διαδικασίας επιθεώρησης ενός αντιπροσωπευτικού συστήματος επιθεώρησης προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις των κανονισμών REACH/CLP και SEVESO III και των υποχρεώσεων των ΜΜΕ και των μεγάλων επιχειρήσεων
  • Ανάλυση των κύριων αναγκών των ομάδων-στόχων (αρμόδιες αρχές, επιχειρήσεις) στα 2 κράτη μέλη ως προς τις εθνικές προτεραιότητες, την στρατηγική των επιθεωρήσεων, το πρόγραμμα καλών πρακτικών, την εκπαίδευση, τις Τεχνολογίες Πληροφοριών στην κατάρτιση της αναφοράς των επιθεωρήσεων και μεταφορά γνώσης μεταξύ αρμόδιων φορέων
  • Σχέδιο Διάδοσης και Ενημέρωσης για την οργάνωση και εκτέλεση των δράσεων του προγράμματος
  • Ανάπτυξη ενός «προγράμματος καλών πρακτικών» για επιθεωρήσεις REACH/CLP και SEVESO III και θέματα σχετικά με την Υγιεινή, την Ασφάλεια και το Περιβάλλον μαζί με άλλες επιθεωρήσεις στα χημικά
  • Μία ηλεκτρονική πλατφόρμα “Inspectors e- Centre” με ηλεκτρονικά εργαλεία υποστήριξης επιθεωρητών/επιθεωρήσεων
  • Ανάπτυξη ενός HazChem Info Centre σε ηλεκτρονική πλατφόρμα με ηλεκτρονικά εργαλεία
  • 4 Κοινές Επισκέψεις επιθεωρητών και 10 Πιλοτικές Επιθεωρήσεις σε διαφορετικούς βιομηχανικούς τομείς στα 2 κράτη μέλη με συμμετέχοντες 100 Επιθεωρητές
  • 4 Εκπαιδευτικά Σεμινάρια επιθεωρητών στα 2 κράτη μέλη (110 εκπαιδευμένοι Επιθεωρητές από 5 αρμόδιους/συνεργαζόμενους φορείς σχετικά με τους ελέγχους για REACH/CLP και SEVESO III)
  • 4 σεμινάρια επιμόρφωσης Επιθεωρητών στα 2 κράτη μέλη στοχευμένα για επιχειρήσεις και φορείς (240 συμμετέχοντες και από 8 βιομηχανικούς τομείς)
  • Ηλεκτρονική εκστρατεία μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και των ηλεκτρονικών της εργαλείων με πιλοτική υλοποίηση του HazChem Info Centre στα 2 κράτη μέλη (15 αρμόδιες αρχές και άλλοι φορείς επιθεωρήσεων, 500 επιχειρήσεις)
  • Εξαγόμενα προώθησης της ιστοσελίδας, 5000 χρήστες κατά τη διάρκεια του προγράμματος και 10000 επισκέψεις (hits) τον χρόνο
  • 3 πινακίδες προγράμματος
  • Διανομή 3000 ενημερωτικών και διαφημιστικών φυλλαδίων και 30 αφισών
  • Δημοσιεύσεις: 2 σε επιστημονικά περιοδικά και 2 σε συνέδρια, 2-3 διαφημιστικά βίντεο, 9 ανακοινώσεις Τύπου και ένα replicability plan.

Τα επιτεύγματα του προγράμματος ποσοτικοποιούνται μέσω κατάλληλων δεικτών οι οποίοι αντανακλούν αποτελέσματα σε αλλαγές πολιτικής, ικανότητας, ευαισθητοποίησης και συμπεριφοράς όλων των ενδιαφερομένων μερών. Τα επιτεύγματα αυτά θα γνωστοποιηθούν σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.